Voor je boekbespreking/boekverslag, of gewoon leuk om te weten.
Verder veel achtergrondinformatie bij de serie Wereldavonturen. Over Peter Hoogenboom, over hoe hij op het idee kwam voor zijn eerste jeugdboek en over het schrijven van de jeugdboeken.
Alle jeudgboeken:
In zijn serie wereldavonturen voor meisjes en jongens belicht Peter Hoogenboom het leven van jongeren in andere landen en culturen. Hij doet dat in een meeslepend en fantasierijk avontuur. Peter Hoogenboom neemt de wereld van vandaag als decor. Het is de wereld die jongeren kennen van het journaal en uit de krant. Een wereld waarin van alles te beleven is. Leuke en grappige dingen, maar ook ernstige zaken. In zijn boeken biedt Peter Hoogenboom uitleg over zaken die het nieuws beheersen en die in veel landen het leven van jongeren rechtstreeks beïnvloeden. Zijn boeken worden gekenmerkt door voortdurende spanning, verrassende wendingen, humor en de treffende beschrijvingen van kinderen in andere landen en culturen. De strijd die jonge mensen wereldwijd moeten voeren voor een beter leven vormt de rode draad in de serie.
Nutttige informatie voor je boekverslag
Kenmerken van de boeken uit de serie Wereldavonturen:
Internationaal karakter
(de verhalen spelen in steeds weer een ander deel van de wereld).
Actueel
(uitleg over sociaal/maatschappelijke, politieke en economische situaties die invloed hebben op het leven van jongeren).
Maatschappelijke betrokkenheid
(aandacht voor de leefsituaties van jongeren in andere landen en culturen).
Objectief
(ruimte voor eigen meningsvorming).
Avontuur, humor, voortdurende spanning, verrassende wendingen en romantiek.
Ieder deel zelfstandig te lezen.
Vaste hoofdpersonen, met gastrollen voor jongeren uit de bezochte landen.
Landen
Tot op heden zijn in de serie wereldavonturen acht delen verschenen.
Vlaamse Frieten, heilige koeien en groot applaus,
speelt in België, India en Amerika,
Dansende Kamelen, dode farao’s en weinig slaap,
speelt in Egypte en Soedan ,
Rumoer in Rio, dolle stieren en een geheime kluis,
speelt in Brazilië en Colombia ,
Russisch IJs, plastic slippers en een gezonken vliegtuig,
speelt in Rusland (Siberië) en Spanje.
Filippijnse Patatas, mysterieuze verdwijningen en een rokende vuilnisbelt,
speelt in China (Hong Kong) en de Filippijnen .
Koninklijke Geheimen, gillende geiten en Nepalese hamburgers,
speelt in Nepal .
Hete loempia’s, vreemde weeshuizen en een Thaise tweeling
speelt in Thailand
Haïtiaanse dromen, trieste leugens en een dodelijke dreiging,
speelt in de Dominicaanse republiek en Haïtie.
Alle boeken uit de serie zijn aparte avonturen. Je hoeft dus niet de andere delen gelezen te hebben om het verhaal te begrijpen.
Kinder(jongeren)rechten:
In alle boeken uit de serie nemen kinder(jongeren)rechten en de strijd tegen onrecht (waar kinderen en jongeren het slachtoffer van zijn) een belangrijke plaats in.
De hoofdpersonen in de boeken uit de serie vinden het heel erg dat er op de wereld nog zoveel leeftijdgenoten zijn die geen fijn leven hebben. In de avonturen die ze beleven doen ze er dan ook alles aan om leeftijdgenoten te helpen die hulp nodig hebben. Eenmaal op reis raken ze soms in situaties verzeild waarin ze zelf merken hoe moeilijk het leven van sommige leeftijdgenoten is.
Leefsituaties van kinderen/jongeren
De politieke situatie in een land is altijd heel belangrijk voor de mensen die er wonen. Vrede en de vrijheid om je eigen keuzes te kunnen maken zijn heel belangrijk. Maar ook de economische situatie kan grote invloed hebben op het dagelijks leven. Als het goed gaat met de economie en er wordt veel geld verdiend dan zijn er meestal goede scholen en ziekenhuizen en er is genoeg te eten. Als gezinnen genoeg geld hebben en vrije tijd om leuke dingen te kunnen doen, dan betekent dat meestal ook dat het leven voor de meeste kinderen en jongeren best oké is.
Het is heel anders als er oorlog is of als het economisch slecht gaat in een land. Heel vaak zijn kinderen en jongeren dan het slachtoffer van de situatie. In een oorlog moeten ze vluchten, worden ze gescheiden van hun ouders en broers en zussen, of worden ze soms gedwongen om als kindsoldaat mee te vechten met een van de strijdende partijen. Als het economisch slecht gaat, dan geeft dat werkeloosheid en armoede voor veel gezinnen. Dat betekent voor kinderen soms dat ze moeten meehelpen om geld te verdienen en daardoor niet naar school kunnen. Soms is de situatie thuis zo slecht dat kinderen en jongeren weglopen van huis en gaan zwerven op straat.
Ook de cultuur in een land en de opvattingen over het geloof en de godsdienst zijn heel belangrijk voor het leven van kinderen en jongeren. Het kan betekenen dat meisjes niet naar school mogen of dat de toekomst van kinderen bij hun geboorte al vast staat. Hoe slim ze ook zijn, hoe goed ze hun best ook doen, ze weten van te voren dat ze nooit tot een andere groep zullen horen dan hun ouders. Als die toiletten schoonmaken, weten de kinderen al bij voorbaat dat zij dat soort werk ook moeten doen.
Alle verhalen in de serie wereldavonturen spelen in landen waar het niet zo goed gaat als in Nederland. Hierdoor is het leven van veel kinderen en jongeren in die landen anders dan ze willen en anders dan het zou moeten zijn. In zijn boeken legt Peter Hoogenboom uit hoe dat komt.
Over andere landen en culturen
Alle verhalen in de serie beginnen in een herkenbare situatie thuis en op school. Maar in ieder verhaal is er weer een andere aanleiding om naar het buitenland te vertrekken. Daar spelen de avonturen zich af. Peter Hoogenboom zegt hierover het volgende: ‘Dat heb ik expres gedaan. Ik denk dat het leuk is voor mijn lezers om zoveel mogelijk te weten over de wereld en hoe leeftijdgenoten in andere landen leven. Bovendien vind ik het zelf ook leuk om dat soort dingen te weten. Maar dat niet alleen, ik vind het ook belangrijk dat we met zijn allen zoveel mogelijk weten over andere culturen en de gewoonten en gebruiken in andere landen. Dat al mijn verhalen in het buitenland spelen is een belangrijk kenmerk van de serie. De spannende avonturen verzin ik, maar alles speelt zich af in de echte wereld van nu. Alles wat ik in mijn boeken vertel over de verschillende landen, de cultuur daar en over de economische en politieke situatie, is echt. Ook wat ik vertel over de leefsituatie van de kinderen en jongeren in al die verschillende landen, is echt’.
Kinder(jongeren)rechten:
In alle boeken uit de serie neemt de strijd tegen onrecht (waar jongeren het slachtoffer van zijn) een belangrijke plaats in. De hoofdpersonen in de boeken vinden het heel erg dat er op de wereld nog zoveel jongeren zijn die geen fijn leven hebben. In de avonturen die ze beleven doen ze dan er dan ook alles aan om leeftijdgenoten te helpen die hulp nodig hebben. Eenmaal op reis raken ze soms in situaties verzeild waarin ze zelf ervaren hoe moeilijk het leven van sommige leeftijdgenoten is.
Over de schrijver:
Peter Hoogenboom is geboren in 1956 in Utrecht. Op de middelbare school zat hij in de redactie van de schoolkrant. ‘Dat was leuk om te doen,’ aldus Peter. ‘Maar ik had toen absoluut niet de droom om later schrijver te worden.’ Na de middelbare school is hij eerst in militaire dienst geweest. Toen bestond de dienstplicht voor jongens nog. Na zijn dienstplicht heeft hij een periode gereisd en is daarna rechten gaan studeren aan de universiteit.
Internationaal recht
Hij heeft altijd al veel belangstelling gehad voor wat er in andere landen gebeurde. Daarom heeft hij zich in zijn rechtenstudie gespecialiseerd in Internationaal recht. De regels van het internationale recht zijn tussen de landen onderling afgesproken en zijn vaak opgeschreven in internationale verdragen. Een verdrag is een officiële afspraak tussen landen. Een verdrag dat hij heel belangrijk vindt is het verdrag voor de rechten van mensen onder de achttien jaar. Dit verdrag wordt meestal het internationale kinderrechtenverdrag genoemd en biedt jonge mensen tot 18 jaar extra bescherming. Volgens Peter is die extra bescherming hard nodig. ”Er zijn in de wereld nog teveel jonge mensen die geen kans krijgen op een fijn leven en een gelukkige toekomst. Miljoenen kinderen en jongeren moeten al vanaf jonge leeftijd keihard werken, ze zwerven op straat en worden gedwongen om mee te vechten in oorlogen,’ aldus Peter. Het zijn deze jonge mensen en hun strijd voor een beter leven spelen die in de boeken uit de serie Wereldavonturen een belangrijke rol spelen.
Werk
Voordat hij rechten ging studeren schreef Peter al stukjes voor verschillende tijdschriften. Tijdens zijn studie was hij redacteur en later hoofdredacteur van tijdschriften. Na zijn studie is hij ook een poosje uitgever geweest van tijdschriften. Hierna is hij met een eigen bedrijf begonnen. Hij organiseerde in Nederland, maar ook in andere landen grote congressen. Dat was heel interessant’ laat Peter weten. ‘Ik was vaak op reis en ontmoette veel verschillende mensen. Maar het was niet altijd een vrolijke boel op reis. Ik zag in sommige landen de trieste leefomstandigheden van veel kinderen en jongeren. Natuurlijk wist ik al wel dat er heel veel mis is in de wereld. Maar om het zelf van nabij te zien is toch heftig.’ Inmiddels is hij geen directeur meer van zijn eigen bedrijf, maar heeft hij het roer omgegooid om full-time te kunnen schrijven. Peter zegt: ‘ Met mijn boeken wil ik mijn lezers niet alleen een spannend avontuur bieden. Ik hoop dat ze ook iets leren over het leven van leeftijdgenoten in andere landen en culturen.
Het eerste boek:
De aanleiding om aan dit boek te beginnen was een kampeervakantie met zijn zoon in de Belgische Ardennen. ‘Als herinnering voor later schreef ik een aantal dingen op die we samen in de vakantie beleefd hadden. Een soort verslag van de vakantie dus,’ vertelt Peter. ‘Om het wat spannender te maken, ben ik er vervolgens wat dingen bij gaan verzinnen. Toen ik het vakantieverslag thuis liet lezen, was iedereen meteen heel enthousiast. Ik werd aangemoedigd om verder te schrijven. Misschien kun je er wel een boek van maken, was de gedachte. Het leek me inderdaad leuk om een aantal dingen die mijn zoon en ik in die vakantie beleefd hadden, te gebruiken voor een spannend avontuur. Een avontuur dat begint op een camping in de Belgische Ardennen. Toen ik dat eenmaal had besloten ben ik gaan bedenken hoe ik het wilde aanpakken. Ik kwam al snel tot de conclusie dat als ik een jeugdboek wilde schrijven, dat meer moest zijn dan alleen een spannend avontuur.
Een triest bestaan:
Tijdens zijn reizen over de wereld heeft Peter met eigen ogen kunnen zien dat er veel landen zijn waar het niet zo goed gaat als in Nederland. Hierdoor is het leven van veel jongeren in die landen anders dan ze willen en anders dan het zou moeten zijn. Ze zwerven op straat, ze doen smerig en gevaarlijk werk, ze vechten mee in oorlogen, zijn op de vlucht daarvoor of ze worden gedwongen om te werken in de seksindustrie. Ze zijn kortom heel vaak het slachtoffer van armoede, uitbuiting, misbruik, oorlog en geweld. ‘Het trieste leven van deze jonge mensen heeft mij altijd al bezig gehouden,’ aldus Peter. ‘Ik vond het dan ook een geweldig goed idee toen mijn zoon actie ging voeren om leeftijdgenoten elders in de wereld te helpen.’
Vredesmuseum
Toen zijn zoon op de televisie beelden zag over een oorlog kwam hij op het idee voor een museum. Hij wilde graag iets doen voor leeftijdgenoten die op de vlucht waren voor die oorlog. Samen met vrienden en vriendinnen is hij toen begonnen met het Vredesmuseum. Hier waren vooral dingen te zien die te maken hebben met de vredesactiviteiten van de Verenigde Naties (VN). De VN heeft in veel gebieden in de wereld de taak op zich genomen om vrede te maken en er vervolgens voor te zorgen dat het vrede blijft. De opbrengst van de kaartjesverkoop in het vredesmuseum was bestemd voor de jongeren in dat oorlogsgebied. Veel mensen vonden het idee van mijn zoon zo leuk dat hij in veel kranten heeft gestaan en zelfs interviews heeft gegeven in diverse televisieprogramma’s. Nadat de oorlog was afgelopen besloot zijn zoon om samen met vrienden en vriendinnen met allerlei acties geld te blijven verdienen om leeftijdgenoten elders in de wereld te helpen.
Meer dan alleen avontuur
‘Toen ik bezig was met de plannen voor een eerste jeugdboek heb ik mijn eigen reiservaringen en belangstelling een rol laten spelen,’ vertelt Peter. ‘Ik wilde graag iets laten zien van het leven van jonge mensen in andere landen en culturen. Leuke dingen maar ook serieuze dingen. Bovendien vond ik dat mijn avontuur moest spelen in de wereld van vandaag. De wereld zoals jongeren die kennen van het journaal en uit de krant. Zelf heb ik altijd veel belangstelling gehad voor het buitenland. Ik vind het belangrijk dat jongeren weten en begrijpen wat er in de wereld gebeurt.’Ik wist wat ik wilde. Een avonturenverhaal vol spanning, onverwachte wendingen en humor. Maar tegelijkertijd ook een verhaal waarin jongeren in andere landen en culturen aan bod komen. Een verhaal waarin op begrijpelijke wijze uitleg wordt geboden over situaties die invloed hebben op het leven van deze jongeren. Situaties die er soms voor zorgen dat deze jongeren een rot leven hebben.’
Al heel snel kwam hij tot de conclusie dat de activiteiten van zijn zoon een mooi gegeven waren om mee te werken. De hoofdpersonen in Vlaamse frieten… zijn ook erg begaan met het lot van leeftijdgenoten elders in de wereld. Samen voeren zij actie voor het goede doel. Dit gegeven heeft hij ook meegenomen in de latere delen van de serie wereldvonturen. Steeds hetzelfde groepje hoofdpersonen dat juist door het voeren van acties de kans krijgt om andere landen te bezoeken. Daar beleven ze niet alleen spannende avonturen, maar maken ze ook kennis met leeftijdgenoten en hun soms trieste leefomstandigheden.
India:
Voor zijn eerste jeugdboek koos hij ervoor om iets te vertellen over het leven van jonge mensen in India en uitleg te geven over de ruzie die India en Pakistan al heel lang met elkaar hebben. Toen hij dat allemaal bedacht had en alle informatie had verzameld is hij begonnen met schrijven. Dat ging zo lekker dat hij eigenlijk niet meer kon stoppen, laat Peter weten. ‘Naarmate het verhaal vorderde begon het al op een boek te lijken. Maar een verhaal is natuurlijk pas echt een boek als het is uitgegeven en te vinden is in de boekhandel en in de bibliotheek,’ zegt hij.
Een uitgever vinden
‘Toen mijn eerste verhaal klaar was was iedereen thuis razend enthousiast. Toen heb ik besloten om het manuscript, zoals dat dan heet, op te sturen naar een aantal uitgeverijen,’ aldus Peter. ‘ Ik heb zelf ook bij uitgeverijen gewerkt. Maar dat waren uitgeverijen van tijdschriften. Dat is weer heel iets anders dan een uitgeverij van boeken, Ik moest dus net als iedereen naar de copy shop om een paar exemplaren te laten kopiëren. In de bibliotheek en op internet heb ik de adressen van boekenuitgeverijen opgezocht. Naar de uitgeverijen waarvan ik dacht dat ze belangstelling zouden kunnen hebben, heb ik een exemplaar opgestuurd. Lang hoefde ik gelukkig niet te wachten. Al heel snel reageerde de eerste uitgeverij, The House of Books in Vianen. Daar waren ze zo enthousiast dat ze al bedacht hadden dat het een hele serie moest gaan worden. En dat was precies het idee dat ik inmiddels zelf ook had.’
Over het schrijven van de serie Wereldavonturen.
Vroeger had Peter Hoogenboom nooit het idee om schrijver te worden. Wel las hij veel. Ook vond hij het altijd leuk om iets zo goed mogelijk op papier te krijgen. Zo hielp hij op de middelbare school altijd al mee aan de schoolkrant. Om geld te verdienen heeft hij tijdens zijn studie aan de universiteit en ook daarna veel geschreven voor allerlei tijdschriften. Maar dat waren geen verhalen voor jongeren. ‘Als je rechten studeert ga je automatisch heel ingewikkeld schrijven,’ laat Peter weten. ‘Je bent gewend om veel moeilijke woorden te gebruiken en maakt vaak lange zinnen. Dat heb ik inmiddels afgeleerd.’Voor jongeren schrijven is heel anders dan voor volwassenen,’ aldus Peter. Ik ‘probeer korte zinnen te gebruiken en zoveel mogelijk tegen de spreektaal aan te gaan zitten. Moeilijke woorden en onbegrijpelijke spreekwoorden en gezegdes laat ik achterwege. Ik zie het als een leuke uitdaging om ingewikkelde dingen op een begrijpelijke en aansprekende manier uit te leggen.’
Hoe begint hij aan een nieuw boek
Voordat hij aan een nieuw boek begint wil hij zoveel mogelijk weten over het land waar het avontuur zich afspeelt. Soms is hij zelf in zo’n land geweest. Maar dat is vaak niet genoeg. ‘Als je ergens op vakantie bent of voor zaken op reis bent zie je het land toch heel anders dan de mensen die er wonen,’ aldus Peter. ‘Om een goed idee te krijgen praat ik veel met mensen die in dat deel van de wereld geboren zijn en er wonen of gewoond hebben. Verder verzamel ik informatie uit boeken en tijdschriften, van internet en van documentaires op de tv (bijvoorbeeld op Discovery). Als ik genoeg weet pik ik de leuke, grappige maar ook de serieuze dingen die ik wil gebruiken eruit en bedenk ik daaromheen het nieuwe verhaal.’
Voor wie zijn zijn boeken
Aan de hand van de vele reacties die binnenkomen wordt duidelijk dat de boeken uit de serie Wereldavonturen doorgaans gelezen worden door kinderen en jongeren in de leeftijd van 10/11 tot 16 jaar. Veel jongens en meisjes uit de hoogste groepen van de basisschool en de eerste paar klassen van de middelbare school, reageren enthousiast. Ze gebruiken de boeken voor hun boekbesprekingen en zetten ze op hun boekenlijsten. Er komen ook reacties binnen van ouders die de Wereldavonturen met veel plezier gelezen hebben. Ook leerkrachten reageren positief. Ze vinden de boeken heel goed bruikbaar om in de klas te praten over de rechten van jongeren en de toestand in de wereld.
Auteursbezoek:
(Informatie voor de leerkracht) De Wereldavonturen van Peter Hoogenboom zijn veel meer dan een spannend avontuur. Het avontuur is voor hem veeleer het raamwerk om zijn lezers mee te nemen op een reis door de echte wereld van vandaag. Een reis waarbij ze in contact komen met leeftijdgenoten die het niet goed getroffen hebben. Die reis over de wereld vormt ook de kern in de presentaties die hij geeft op scholen, in bibliotheken en bij uiteenlopende gelegenheden. Aan de hand van indringende beelden en meeslepende verhalen weet hij leerlingen te raken en te motiveren. Steeds weer blijkt hoe weinig van hen echt op de hoogte zijn van de leefsituatie van leeftijdgenoten elders in de wereld. Voor het uitnodigen van Peter Hoogenboom kan je leerkracht contact opnemen met Stichting De Schrijverscentrale. De stichting verzorgt tevens de financiële aspecten van een bezoek, zoals de subsidiëring van een deel van de kosten.
